Łódź Design Festiwal. Fot. stoiska Galerii Browarna wg pomysłu i scenariusza Zofii Biernackiej. Fragmenty uzupełnionej i przearanżowanej wystawy Et(n)os, z czerwca 2016 r. pokazanej w Łowiczu. W przestrzeniach łowickiej wystawy miała miejsce promocja albumu Elementarz Twórcy Ludowego (wg koncepcji i opracowania graf. Andrzeja Biernackiego)
Drugi tom Elementarza Twórcy Ludowego jest kontynuacją inicjatywy wydawniczej,
podjętej przez samorząd miejski w Łowiczu wiosną 2013 roku. Edukacyjny cel przedsięwzięcia,
jasno określony w tytule, wydawał się wówczas oczywisty, choć taki do końca nie jest. Zawiera
bowiem sprzeczność, której wyjaśnienie leżało i leży na sercu Wydawcy czyli włodarzom miasta.
Niejeden pewnie zapyta: Czego tu uczyć i kogo, skoro wszystkim zainteresowanym, samo hasło
Łowicz wystarczy do uruchomienia sekwencji prawidłowych skojarzeń. Kiedy każde dziecko wie,
że bogata tradycja twórczości ludowej akurat tego regionu jest tak znana, że bywa synonimem twórczości ludowej w wymiarze ogólnopolskim. Niby tak, ale praktyka codzienna nie potwierdza tej legendarnej, powszechnej znajomości rzeczy, albo ściślej, potwierdza ją częściowo.
Na poziomie ogólników i haseł. A zatem, co z tego, że takie terminy jak pasiaki, wełniak, kapela,
wycinanka, od lat należą do podstawowego słownika przeciętnego turysty, jeśli prawidłowe
rozwinięcie sensu ich treści, nawet turyście nieprzeciętnemu, nastręczy sporo trudności?
To jedno. Ale u podstaw wydania kolejnych części Elementarza leżała inna jeszcze intencja: rozmontowanie mitu, że kultura ludowa Księżaków to pojęcie martwe, ledwie historyczne.
Otóż, w naszym regionie tradycja ciągle żyje, a wraz z nią rozwijają się tradycyjne dziedziny sztuki ludowej: wikliniarstwo, garncarstwo, rzeźba, plastyka obrzędowa i zdobnicza, wycinankarstwo, kowalstwo, tkactwo, i in.
Wprawdzie stabilna niegdyś kultura Księżaków i jej składniki na skutek przemian cywilizacyjnych
uległy transformacji, głównie w zakresie praktycznego zastosowania i obowiązujących kanonów
estetycznych, ale tradycyjne umiejętności i techniki wytwarzania do dzisiaj mają się znakomicie.
Dlatego, by przechować pamięć nie tylko haseł, ale także by pogłębić i spopularyzować wiedzę o ich
arcyciekawej zawartości, niezbędne jest poznanie języka. Właśnie temu ma służyć niniejszy tom.
Galeria Browarna. Łowicz, ul. Podrzeczna 17; 1 lipca 2016 r. o godzinie 17.00. odbędzie się prezentacja książki oraz autorów prac w niej wykorzystanych. Całość w przestrzeni wystawy Et(n)os (Wpływ łowickiej sztuki ludowej na współczesne wzornictwo).
